Ze zeggen dat onze snelle wereld hoogsensitieve mensen nodig heeft, of HSP's zoals ze vaak worden genoemd. Hoe zit het met de werkplek? Kunnen mensen met deze complexe en empathische geest ook hier waarde toevoegen? Of zijn ze gewoon te gevoelig. Dr. Candan Aydemir-Tam, gezondheidszorgpsycholoog, vertelt ons alles.
Afbeelding met dank aan Pexels, Andrea Piacquadio
Dr. Aydemir-Tam, hoe ervaart een hoogsensitief persoon de wereld van werk?
Door een overgevoeligheid voor prikkels kunnen HSP’s zeer ontvankelijk zijn voor geluiden, licht of geuren. Ze kunnen een werkplek of hun werkdruk als overweldigend ervaren en zich meer overprikkeld voelen dan een niet-gevoelig persoon. Dit alles kan tot vermoeidheid leiden.
HSP’s hebben dus doorgaans meer rustige momenten nodig om te herstellen en zichzelf op te laden. Bepaalde dagelijkse situaties op het werk kunnen leiden tot gevoelens van overbelasting. HSP's vinden het bijvoorbeeld over het algemeen moeilijk om hun overweldiging te uiten of grenzen voor zichzelf te stellen, en hebben het gevoel dat er te veel taken of verantwoordelijkheden zijn om ze op de juiste manier te kunnen uitvoeren.
Welke aspecten van het werk waar we bij stil staan, kunnen een uitdaging zijn voor HSP’s?
Neem de reis naar je werk. Hoogsensitieve mensen kunnen gevoelig zijn voor drukke en lawaaierige omgevingen, zoals die in treinen – vooral als deze overvol zijn – of files. Deze prikkels tijdens het woon-werkverkeer kunnen als intens worden ervaren, waardoor ze bij aankomst op het werk mogelijk extra hersteltijd nodig hebben.
HSP’s hebben behoefte aan toewijding en zijn over het algemeen zeer consciëntieus en grondig. En omdat HSP’s de neiging hebben informatie diepgaand te verwerken, hebben ze mogelijk wat tijd nodig om e-mails te lezen of bepaalde taken uit te voeren. Ze stellen hoge eisen aan zichzelf, waardoor krappe deadlines extra druk op hen kunnen leggen.
Als het om werkbeoordelingen gaat, kan feedback een diepgaand effect hebben op hoogsensitieve mensen; zowel positief als negatief. Ze kunnen feedback vaak heel persoonlijk opvatten en vinden het wellicht een emotionele uitdaging.
HSP’s hebben over het algemeen ook een aangeboren behoefte om gemotiveerd te blijven. Ze werken het best met het soort werk of taken dat voor hen betekenisvol is en in overeenstemming is met hun waarden.
Hoe verhoudt dit zich tot het samenwerken met anderen?
Voor de meeste mensen is het werken met mensen in een kamer die hen kunnen zien een normale, dagelijkse gebeurtenis. Maar HSP’s kunnen zich bewust zijn van de aanwezigheid en oordelen van anderen. Zelfs als ze zich in een andere kamer bevinden. Door de manier waarop de hersenen van een hoogsensitief persoon zijn aangesloten, ervaren ze vaak het gevoel bekeken te worden.
HSP’s hebben bovendien vaak een sterk ontwikkelde intuïtie en zijn zeer empathisch. Dit betekent dat ze subtiele signalen van anderen kunnen oppikken: ze zijn gevoelig voor de emotionele energie van iemand anders en de stemmingen en emoties van collega’s. Ze zijn zich tijdens telefoongesprekken wellicht terdege bewust van subtiele nuances in de toon van hun stem.
Tijdens (online) groepsbijeenkomsten verwerken HSP’s meerdere gesprekken en stemmen tegelijk! Ze kunnen gevoelig zijn voor non-verbale signalen en subtiele dynamieken in de groep.
"HSP’s hebben vaak een sterk ontwikkelde intuïtie en zijn zeer empathisch. Hierdoor kunnen ze subtiele signalen van anderen oppikken.”
Zijn hoogsensitieve personen gewoon te gevoelig voor de werkvloer?
Dat hangt af van iemand's perspectief. Bijvoorbeeld. Als manager loont het om een stap terug te doen ten opzichte van de eigen agenda en de kracht van een HSP onder het personeelsbestand te zien ontvouwen. Leidinggevenden staan mogelijk ook open voor een middenweg met de HSP-medewerker. Openheid van de werkgever en van collega’s is heel belangrijk: de HSP willen begrijpen.
Vraagt een HSP-collega om eerder te starten en te vertrekken om de spits te vermijden? Een manager kan ervoor kiezen dit te faciliteren en ervoor te zorgen dat niemand hem of haar dit zal misgunnen. Dergelijke leiders kunnen dit alles feitelijk onder controle houden door met alle collega’s te communiceren, ook niet-HSP’s. Om alle beschikbare opties en mogelijkheden te bespreken, zoals flexibele roosters.
“Als manager loont het om een stapje terug te doen van je eigen agenda en de kracht van een HSP onder het personeelsbestand te zien ontvouwen”
Men zegt dat de wereld van vandaag zeer gevoelige mensen nodig heeft. Hoe zit het op de werkplek?
Absoluut, hoogsensitieve mensen brengen unieke kwaliteiten en waardevolle bijdragen mee naar de werkomgeving. Dankzij hun vermogen om subtiele details en nuances op te merken, kunnen ze bijvoorbeeld met creatieve oplossingen en innovatieve ideeën komen.
Hun behoefte aan grondigheid en nauwkeurigheid heeft hen oog voor detail gegeven. Ook hebben HSP’s de voorkeur om gewetensvol te werken. Hierdoor kunnen zij bijdragen aan de kwaliteit en nauwkeurigheid van het geleverde werk.
Hun sterke intuïtieve vaardigheden kunnen elke besluitvorming positief beïnvloeden. Het stelt hen in staat om situaties en informatie snel te begrijpen. Het stelt hen in staat om weloverwogen beslissingen te nemen.
HSP’s kunnen experts zijn in het detecteren van kleine nuances in een gezicht, zodat ze rekening kunnen houden met wat een ander nodig heeft. Hun hoge mate van empathie en hun vermogen om de behoeften en emoties van anderen beter te begrijpen, stellen hen in staat een positief effect te hebben op de teamdynamiek.
Ze kunnen zelfs een ondersteunende rol spelen in een team en het hebben van een HSP kan helpen bij de groepsbinding. Als goede luisteraars kunnen zij bijdragen aan een positieve teamdynamiek. Een HSP is iemand die in een chaotische vergadering de focus weet te vinden en kan helpen orde te scheppen.
Al met al kun je een HSP-collega of -werker zien als een spin in het web. Ze kunnen onder meer zorgen voor teambinding en dat is een superkracht!
"Al met al kun je een HSP-collega of -werker zien als een spin in het web. Ze kunnen onder meer zorgen voor teambinding en dat is een superkracht!”
HSP: A unique experience of the world
Onderzoekers hebben de hersenen en het zenuwstelsel van hooggevoelige mensen (HSP) getest. Ze ontdekten dat de manier waarop ze de wereld ervaren vrij uniek is. Ze ondergaan dingen op een manier die voor hen intens of overweldigend is. Alle aspecten van het leven raken hen harder, en ze hebben tijd en ruimte alleen nodig om het te verwerken.
Ze kunnen bijvoorbeeld veel tijd nodig hebben om een beslissing te nemen, omdat ze alle aspecten van een kwestie kunnen zien en tijd nodig hebben om alles te evalueren. Ze zijn zich misschien scherp bewust van de grond waarop ze lopen, of van de manier waarop het licht in een kamer valt. Maar ook hoe hun kleding aanvoelt als ze die dragen, of hoe een dier zich voelt.
Het was de Zwitserse psychiater Carl Jung die een aangeboren gevoeligheid ontdekte bij sommige mensen. Sindsdien is er veel onderzoek gedaan naar dit soort ultragevoelige hersenen.
Dr. Elaine Aron en Dr. Arthur Aron bedachten de term HSP, oftewel hoogsensitief persoon. Volgens de Arons heeft ongeveer 20% van de bevolking deze eigenschap. Hun Functional Magnetic Resonance Imaging (fMRI) heeft aangetoond dat hersenen van hooggevoeligheid krachtiger reageren op emotionele beelden.
Tegenwoordig hebben HSP’s een reputatie die te maken heeft met hun bewustzijn en emotioneel bewustzijn. Dr. Elaine Aron schreef zelf ook over de positieve ervaringen en empathie waar HSP's zoals zijzelf van kunnen profiteren.
Over onze geïnterviewde
Candan Aydemir-Tam is gezondheidszorgpsycholoog en coördinerend directeur uit Nederland. Ze werkt samen met Specialisten Net, een Nederlands landelijk netwerk van gezondheidszorgpsychologen, psychotherapeuten en businesscoaches. Deze specialisten voeren diverse onderzoeken uit die opdrachtgevers kunnen helpen bij hun verdere carrière. Of om inzicht te krijgen in welke beperkingen cliënten kunnen hebben en wat zij kunnen doen om zaken te verbeteren.